Komunikat nr 19/2020 - w sprawie składania rozpraw doktorskich

W związku z licznymi pytaniami dotyczącymi interpretacji art. 187 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85 z późn. zm.) Rada Doskonałości Naukowej uprzejmie wyjaśnia, co następuje.

Stosownie do art. 187 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce rozprawę doktorską może stanowić praca pisemna, w tym monografia naukowa, zbiór opublikowanych i powiązanych tematycznie artykułów naukowych, praca projektowa, konstrukcyjna, technologiczna, wdrożeniowa lub artystyczna, a także samodzielna i wyodrębniona część pracy zbiorowej". Sformułowanie "rozprawę doktorską może stanowić praca pisemna" stanowi zatem przedmiot zakresowy definicji pojęcia rozprawy doktorskiej.

Z kolei sformułowanie "w tym monografia naukowa, zbiór opublikowanych i powiązanych tematycznie artykułów naukowych, praca projektowa, konstrukcyjna, technologiczna, wdrożeniowa lub artystyczna, a także samodzielna i wyodrębniona część pracy zbiorowej" jest przykładowym wyliczeniem form pracy pisemnej. O ile w przypadku rozprawy doktorskiej, będącej monografią naukową albo zbiorem opublikowanych i powiązanych tematycznie artykułów naukowych, należy odnosić się do ich legalnej definicji zawartej odpowiednio w § 9 (artykuł naukowy) i § 10 (monografia naukowa) rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 lutego 2019 r w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej (Dz. U. z 2019 r. poz. 392), o tyle w przypadku rozprawy doktorskiej, mającej inną formę pracy pisemnej (np. manuskryptu), dopuszczalnym jest, by praca ta nie była opublikowana. Oprócz interpretacji leksykalnej, za przyjęciem powyższej tezy przemawia także interpretacja celowościowa. Ustawodawca nie wymaga bowiem, w odróżnieniu do wymogu wyrażonego w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, by rozprawa doktorska była opublikowana w czasopiśmie,  które w roku opublikowania artykułu w ostatecznej formie było ujęte w wykazie sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. b ustawy albo wydane przez wydawnictwo, które w roku opublikowania monografii w ostatecznej formie było ujęte w wykazie sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 lit. a, albo rozdział w takiej monografii. Skoro zatem ustawodawca nie unormował wymogu opublikowania albo wydania rozprawy doktorskiej, jak to uczynił w przypadku innej z przesłanek nadania stopnia doktora, w określonym czasopiśmie albo wydawnictwie, to tym bardziej nie ma podstaw do uznania, że art. 187 ust. 3 omawianej ustawy ogranicza definicję rozprawy doktorskiej do pracy pisemnej opublikowanej.

Mając powyższe na uwadze, należy uznać, iż w świetle art. 187 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce dopuszczalne jest, aby rozprawa doktorska, jako praca pisemna, składała się po części z prac opublikowanych, jak i takich, których wyniki jeszcze nie zostały opublikowane.

Jednocześnie należy podkreślić, że zagadnienie dotyczące przyjęcia rozprawy doktorskiej oraz dopuszczenia jej do obrony jest przynależne kompetencji podmiotów doktoryzujących.